Skolioza inaczej zwana jest bocznym skrzywieniem kręgosłupa. To poważne schorzenie, które może dotknąć zarówno dzieci, jak i dorosłych. Rozpatrywana jest w aż trzech płaszczyznach: czołowej, strzałkowej oraz poprzecznej. Leczenie skoliozy wymaga indywidualnie dobranej terapii. Sposoby korekty zależą bowiem od wieku pacjenta oraz wielkości skrzywienia w każdej płaszczyźnie. Dowiedz się, jakie są przyczyny tej choroby oraz jak skorygować wady postawy.
Trójpłaszczyznowe skrzywienie kręgosłupa
Skolioza dotyczy deformacji w płaszczyźnie czołowej, kiedy to kręgosłup wygina się do boku, poprzecznej, w której dochodzi do rotacji i torsji kręgów, a także strzałkowej – kręgosłup skręca w lordoskoliozę lub kifoskoliozę. Objawia się to zmianą kształtu kręgosłupa, który zaczyna przybierać postać litery S. Skolioza najczęściej występuje w górnej części pleców oraz piersiowym odcinku, co określa się mianem skoliozy piersiowej, lub obejmuje środkową część pleców od odcinka piersiowego do lędźwiowego. Może także wystąpić jedynie w odcinku lędźwiowym. Według skali Cobba wyróżnia się trzy stopnie zaawansowania choroby poprzez mierzenie wielkości kątowej skrzywienia kręgosłupa. Pierwszy obejmuje przedział od 10 do 24 stopni, drugi – 25-40 stopni, a trzeci powyżej 50 stopni.
Objawy skoliozy
Boczne skrzywienie kręgosłupa bardzo często objawia się nierównym ustawieniem lub wystającymi łopatkami. Ramiona oraz biodra mogą znajdować się na różnej wysokości, a wcięcie w talii z jednej strony może być szersze niż z drugiej. Niekiedy pojawiają się zaburzenia równowagi tułowia oraz przeniesienie środka ciężkości. W zaawansowanym stopniu choroby może dojść do asymetrii pleców i uwypukleniu po jednej stronie. Może wtedy powstać tak zwany garb żebrowy. Częstym objawem skoliozy jest dysproporcja długości nóg – jedna może być dłuższa od drugiej.
Przyczyny bocznego skrzywienia kręgosłupa
Wrodzona skolioza to jedna z najczęstszych przypadków wad kręgosłupa. Bardzo często towarzyszą jej choroby układu moczowo-płciowego, a także serca. Boczne skrzywienie kręgosłupa może być również nabyte, na co narażone są zarówno dzieci (w każdym wieku), jak i dorośli). Przyczyną powstania skoliozy może być porażenie mózgowe, zrosty żeber, guzy kości, przepuklina krążka międzykręgowego czy dystrofia mięśniowa. Wada kręgosłupa może pojawić się także po przebytych operacjach klatki piersiowej, przy chorobie opłucnej, a także przy niekorygowanej różnicy długości kończyn.
Leczenie skoliozy
Sposoby korekcji wady kręgosłupa zależą od stopnia zaawansowania choroby oraz wieku pacjenta. W przypadku nieznacznego skrzywienia bocznego najczęściej stosowaną terapią są ćwiczenia korekcyjne dobrane indywidualnie przez fizjoterapeutę lub rehabilitanta. Duży nacisk kładzie się również na regularne pływanie w basenie. U dziecka należy również zadbać o odpowiednio twardy materac, bez poduszki, oraz dobrze dopasowaną wysokość blatu biurka czy krzeseł do jego wzrostu. Ważnym aspektem jest pilnowanie postawy podczas siedzenia. Dziecko nie powinno opierać się jednym łokciem i wyginać. Oba przedramiona należy oprzeć o blat, a stopy płasko o podłogę. Warto zapewnić wyprofilowane oparcie krzesła.
W przypadku drugiego stopnia zaawansowania choroby niezbędne będzie noszenie sztywnego gorsetu, który wymusi prawidłowe ustawienie kręgosłupa, a także fizjoterapia. Niekiedy stosuje się również wkładki lub buty ortopedyczne, które mają na celu wyrównanie dysproporcji między kończynami i zapobiegniecie pogłębianiu się skoliozy. Przy zaawansowanym skrzywieniu bocznym kręgosłupa niezbędna jest operacja, polegająca na wszczepieniu metalowych implantów oraz aparatów. Zabieg nie przywraca jednak pełnej sprawności.